ACROSTICHIA

ACROSTICHIA

in Constitut. Apostol. Alius quidem Psalmos David canat, populus vero initia versuum, quae dicuntur Acrostichia, succinat. Α᾿κροςτιχὶς enim initium versuum significar. Vide Cael. Rhodig. Antiqq. Lectionum l. 13. c. 39. et Macrum Hierotexic. De Acrostichide Sibyllina IESU CHRISTI nomen praefernete, quam visam Ciceroni et in suos libros tranilatam refert Eusebius, vide iudicium Casauboni Exercitat. 1. §. 10. Tobiae Pfanneri, in System. Theologioe Gentilis purioris c. 1 §. 10. et quae mox dicemus. Meminit certe, praeter Dionysium l. 4. Cicer. de Divinat. l. 2. ἀκροςτιχίδων, in Sibyllinis carminibus obviarum; quae quamquam in falsitatis suspicionem argumentumque trahi soleant, a crimine tamen isto certe Christiani alieni, quos Ciceronis aetas nondum habuit: quâ ratione illorum cadit argumentum, qui piâ fraude istiusinodi carmina a Christianis supposita fuisse contendunt. Memorabilis autem inprimis Acrostichis illa, quam ex Carminibus Sibyllae Erythraeae de Iudicio extremo Eusebius modo laudatus affert, de Vita Constantini l. 5. sive Orat. ad Coet. Sanctor. c. 18. et Augustinus de Civ. Dei l. 18. c. 23. sic sonans:

Ι῾δρώσει γὰρ χθὼν, κείσ2εως σημε̑ιον ὅτ᾿ ἔςταη

Η῞ξει δ᾿ οὐρανόθεν ςςατιλοὺς αἰῶϚιν ὁ μέλλων

Σάρκα παρὼν πᾶϚαν κείναι καὶ κόσμον ἅπαντα.

Ο῎ψονται δὲ ςθεὸν μέροπες πιςτοὶ καὶ ἄπιςτοι,

γ῞ψιςτον μετα τω ἁγίων ἐπὶ τέρμα χρόνοιο,

Σαρκοφόρον: φυχὰς τ᾿ ἀνδῶν ἐπὶ βήματι κεςνεῖ.

Χέρσος ὅτ᾿ ἄν ποτε κδ´τμος ὄλος καὶ ἄκανθα γερύηται,

Π῾ίφωϚι τ᾿ ἐίδωλα βροτοὶ καὶ πλοῦτον ἅπαντα,

Ε᾿κκαύϚῃ δὲ τὸ πῦρ, γλῶ, οὐρανον` ἠδὲ ςθάλαςςαν,

λ᾿χνἐυων ρήξῃ τε πύλας εἱρκ ῆς ἄιδαο

Σοὺρξ τότε πᾶϚα νεκρῶν ἐς ἐλευθέριον φάος ἥξει,

Τοὺς ἀγίους, ἀνομους τε τὸ πῦρ αἰῶϚιν ἐλέγξει.

Ο῾πποϚα τὶς πράξας ἔλαθεν, τότε πάντα λαλήσει.

Στήθεα γὰρ ζοφόεντα ςςεος` φωςτῆρϚιν ἀνοίξει.

Ορην̑ος δ᾿ ἐκ πάντων ἔςται, καὶ βρυγμὸς ὀδόντων.

Ε᾿κλειφει σέλας ἠελίου; ἄςτρων τε χορεῖαι.

Οὐρανον` εὶλίξει, μην´ης δὲ τε φέτγος ὀλεῖται.

Γ῾φώσει δὲ φάρατγας, ὀλεῖ δ᾿ ὑφώματα βουμῶν.

Γ῞φος δ᾿ ουκετι λυγρον` εν᾿ ἀνθρώποιϚι φανε̑ιται.

Ι῎σα τ᾿ ὄρη πεδίοις ἔςται: καὶ πᾶϚα ςθάλαςςα

Οὐκ εἰς πλουν̑ ἕξει: γῆ γὰρ φρυχθεῖσα κεραυνῶ,

Συν` πηγαῖς ποταμοί τε καχλάζοντες λέιφουϚιν,

Σάλπιγξ δ᾿ οὐρανόθεν φωνην` πολύθρηνον ἀφήσει,

Ω᾿ρύουτα μύσος μελεον` καὶ πἠματα κόσμου,

Ταρταρόεν χκ´ος δείξει, ποτὲ γαῖα χανοῦϚα.

Η῞ξουσιν δ᾿ ἐπὶ βῆμα ςθεοῦ βασιλῆες ἅπαντες.

Π῾δ᾿σει δ᾿ οὐρανόθεν ποταμος πυρὸς ἠδέ γε ςθείου, κτλ.

Quae Latine refert Augustinus loc. cit. melius atque ad acrosticbi formam sic reddidit Valesius version. Eusebii d. l.

Iudicii signum, tellus sudore miadescet.

Et caelo tunc Rex veniet per saecla futurus,

Scilicet ut totum proesens diiudicet orbem. Visurique Deum insidi sunt atque sideles,

Sublimem in carne humana sanctaque caterva

Cinctum, completo qui tempore iudicet omnes.

Horrida tunc tellus dumis sylvescet acutis,

Reicient simulacra homines aurique metalla.

Inferni portas factô simul impete rumpent

Squalentes manes et purã luce fruentur.

Tetros atque bonos iudex tunc slamma probabit.

Voce patens facinus, quod gessit quisque, loquetur,

Subdolaque bumani pandentur pectoris antra.

Dentium stridor erit, gemitusque et luctus ubique;

Et Sol astrorumque chorus percurrere caelum

Insimul absistent, Lunoe quoque flamma peribit.

Fundo cernentur valles consiorgere ab imo.

In terris nibil exelsum spectare licebit,

Lataquve planities montes oequabit: et oequor

Intectum rate stabit: adustaque fulmine tellus.

Una desiciet flagrans cum fontibus amnis.

Stridula de caelo fundet tuba slebile carmen

Supremum exitium lamentans, fataque Mundi,

Et subito Stygium chaos apparebit biatu:

Reges divinum stabunt cuncti ante tribunal,

Undaque sulpureoe desendet ab oethere flammoe.

Ac cuncti in terris homines mirabile signum

Tunc cernent oculis, sanctis optabile signum:

Omnibus id iustis vitoe est melioris origo;

Rursus vesani dolor atque offensio Mundi etc.

In hac acrostichide, ex primis versus cuiusque literis, componuntur haec verba ΙΗΣΟΓΣ ΧΠΙΣΤΟΣ ΘΕΟΓ ΓΙΟΣ ΣΩΤΗΠ, ur Christophorsonus, Eusebii Interpres, felicior istô, cuius interpretatione usus Augustinus est, eongruarum literarum vocibus versum quemque inchoans, Valesius item, reddidêre, IESUS CHRISTUS DEI FILIUS SERVATOR. Ex quarum quinque vocum initialibus literis, alia ἀκροςτιχὶς oritur, ΙΧΘΓΣ i. e. PISCIS: quô nomine mystice Christum intelligi, Augustinus monet d. l. ubi Leonh. Cocqueium adi: eo quod in huius morralitatis abysso, velut in aquarum profunditate, sine peccato esse potuerit, quemadmodum nihil salsedinis a marinis aquis pisci affricatur Vide omnino Pfannerum ubi supra, nec non c. 20. §. 13. et infra voce Ichthys, contra hos vero Anton. van Dalen, uti Sibyllina carmina, ita et Α᾿κροςτιχίδας sie dictas, quarum Cicero de Divin. loc. cit. meminit, pro callidis semper, a prudentioribus, habitas impostorum inventis, erudite contendit, de Oraculis Dissertat 2. p. 458. et seqq. Certe ipse Cicero quantam iis sidem adhibuerit, ibidem his docet: Callide, qui illa (carmina Sibyllina) composuit, perfecit, ut, quodcumque accdisset, proedictum videretur? Adhibuit etiam latebram obscuritatis ------ Non esse autem illud carmen furentis, cum ipsum Poema declarat --- tum vero ea quoe Α᾿κροςτιχὶς dicitur, cum deinceps ex primis versus literis aliquid connectitur, ut in quibusdam Ennianis ---- Id certe magis attenti est animi; quam furentis. Atque in Sibyllinis, ex primo versu cuiusque sententioe, primis literis illius sententioe carmen omne proeteritur. Hoc seriptoris est, non furentis; adhibentis diligentiam, non insani. Quamobrem Sibyllam quidem sepositam et conditam habeamus etc. In specie de Acrostichide Eusebiana, quam nec Pfannerus pro genuina habet, idem van Dalen, Ex illa, inquit, videmus, eam opus esse hominis per otium in Musoeo suo aliorum credulitati illudere studentis: siem et successum nactaoe fuit fraus, non solum in Eusebio et Augustino, sed et multis aliis, eos hîc nimis inconsiderate sequentibus. Nec magis hîc credendus Eusebius, quam ubi refert ---- Flavium Iosephum scripsisse, eo tempore, quô crucifixus est Dominus noster I. C. ex adytis Templi voces erupisse dicentium, Migremus hinc: quum tamen constet ex ipso Iosepho, eum minime hanc historiam referre ad tempus Passionis, sed ad postrema tempora obsidionis Hierosolymitanae, quoe annis circiter XL. postea accidit, Dissertat. 1. p. 39. Vide quoque infra ubi de Sibyllinis Carminibus. Nec omittendum, Dionysium quoque loco itidem laudato, Acrostichidibus, huiusmodi adeo non sidem haberi voluisset ut potius illas pro νοθείας nota assumpserit, dum ait: Ε᾿ν αἷς δ῾ρίοκονταί τίνες ἐμπεποιηυνύοι τοῖς Σιβυλλείοις, ἐλέτχονται δὲ τοῖς καλουηνύαις ἀκροςτιχίϚι, ex Varronis Commentriis Theol.